«Իմ քայլը» չի՞ ցանկանում Հայաստանում սահմանափակել վարկային կազմակերպությունների գործունեությունը
Այս օրինագծով առաջարկվում է Հայաստանում արգելել 22:00-ից մինչեւ 07:00 վարկային պայմանագրերի կնքումը (այդ թվում՝ առցանց հաստատված վարկերը)։ Այս մասին այսօր՝ սեպտեմբերի 8-ին, ԱԺ Ֆինանսավարկային եւ բյուջետային հարցերով մշտական հանձնաժողովի նիստում «Սպառողական վարկավորման մասին» օրենքում լրացումներ կատարելու մասին օրինագծի քննարկման ժամանակ ասաց «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության պատգամավոր Արկադի Խաչատրյանը։
Նրա խոսքով՝ չնայած «Սպառողական վարկավորման մասին» օրենքում նախատեսված է վարկային պայմանագրում արդյունավետ տոկոսադրույք նշելու պարտադիր պահանջը, իրական վիճակը փոքր-ինչ այլ է եւ ցույց է տալիս, որ վարկառուները պայմանագրի ծավալուն լինելու պատճառով հաճախ տեղյակ չեն լինում տոկոսադրույքի մասին, իսկ որոշ դեպքերում այդ մասին չեն տեղեկացվում իրենց՝ վարկատուների կողմից։ «Չնայած բնակչության ֆինանսական գրագիտության բարձրացման համար Կենտրոնական բանկի ձեռնարկած քայլերը որոշակիորեն նպաստում են սպառողական վարկավորման ոլորտում հանրության տեղեկացվածության մեծացմանը, հարկ է նշել, որ վարկավորման գործընթացի հանդեպ ինչպես քաղաքացիների ոչ պատշաճ վերաբերմունքի պատճառով, այնպես էլ վարկային կազմակերպությունների ծառայությունների ոչ պատշաճ մատուցման պատճառով հաճախ առաջանում են անցանկալի խնդիրներ եւ հետեւանքներ։ Այս ամենից հնարավոր կլիներ խուսափել՝ վարկերի փաստացի տոկոսադրույքների մասին վարկառուներին հստակ տեղեկություններ տրամադրելով»,- նշեց Խաչատրյանը։
Վերեւում շարադրվածը նկատի ունենալով՝ պատգամավորն առաջարկեց «Սպառողական վարկավորման մասին» օրենքում համապատասխան լրացում կատարել, որի համաձայն՝ արդյունավետ տոկոսադրույքի մասին ծանոթագրությունը պետք է ներառվի պայմանագրի գոնե վերջին տողում, անմիջապես այն մասից հետո, որը նախատեսված է հաճախորդի ստորագրության համար։ Դա վարկառուներին թույլ կտա մինչեւ պայմանագիրը ստորագրելը իրենց համար հստակ որոշել արդյունավետ տոկոսադրույքը։ Այսպիսով, քաղաքացիներին հնարավորություն կընձեռվի վերջնական որոշում ընդունել՝ նախքան բարձր տոկոսադրույքով վարկ ստանալը։ «Հարկ է նաեւ նշել, որ քաղաքացիները ինչ-ինչ պատճառներով հաճախ գիշերային ժամերին են դիմում դրամական վարկի համար, երբ ինքնատիրապետումը նվազ է։ Բավականին հաճախ այնտեղ են դիմում քաղաքացիներ, որոնք տառապում են խաղամոլությամբ, տարված են ազարտային խաղերով եւ այլն։ Արդյունքում օրվա գիշերային ժամերին փողին արագ հասանելիությունը ապագայում կարող է լուրջ խնդիրներ առաջացնել դա ստացողների համար։ Ավելին՝ որոշ դեպքերում գրավատներում գիշերը գրավ դրված ոսկյա իրերը կամ կենցաղային տեխնիկան կարող են գողացված լինել, եւ այդ դեպքերում ստացած վարկերը նույնպես կարող են գողոնից արագ ազատվելու միջոց լինել»,- շեշտեց խորհրդարանականը։
Այսպիսով, ըստ պատգամավորի, ակնհայտ է, որ գիշերային ժամերին սպառողական վարկերով տրամադրված փողը չի կարող արդարացված լինել, ուստի դրանց առկայությունը լրացուցիչ սոցիալական ռիսկեր է առաջացնում։
Խաչատրյանը հիշեցրեց, որ այս օրենսդրական նախաձեռնության հեղինակն է «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության նախկին պատգամավոր Մանե Թանդիլյանը, որը մանդատը վայր է դրել։
Օրենսդրական նախաձեռնությունը ներկայացնելուց հետո հանձնաժողովի անդամներն իրենց կարծիքը հայտնեցին։ Իշխող «Իմ քայլը» դաշինքի պատգամավորները չաջակցեցին Թանդիլյանի նախաձեռնությունը։ Դեմ հանդես եկավ նաեւ Կենտրոնական բանկը։ Նրանք Խաչատրյանին խնդրեցին ներկայացնել կոնկրետ տվյալներ, թվեր, վիճակագրություն, ինչպես նաեւ միջազգային փորձը։ Խաչատրյանն այս ամենը ձեռքի տակ չուներ։
Խաչատրյանն, այնուամենայնիվ, օրինագիծը վերջնամշակելու պատրաստակամություն հայտնեց, բայց արդեն երկրորդ ընթերցումից առաջ։ «Իմ քայլի» պատգամավորներն իրենց հերթին պատրաստ չէին որեւիցե զիջման գնալու, եւ զգացողություն առաջացավ, որ նրանք պատրաստվում են այս օրենսդրական նախաձեռնությանն ուղղակի բացասական եզրակացություն տալ։ Բավականին երկարատեւ ու ծանր քննարկումներից հետո Խաչատրյանին, այնուամենայնիվ, հաջողվեց ժամանակ «շահել» եւ օրինագծով քվեարկությունը 2 ամսով հետաձգել։ Նա խոստացավ ներկայացնել բոլոր անհրաժեշտ տվյալները, որոնք այսօրվա դրությամբ Ոստիկանության եւ Կենտրոնական բանկի տրամադրության տակ են։