Եվրախորհրդարանի պատգամավորները դատապարտում են Լաչինի միջանցքի շրջափակումը` քննադատելով Բաքվին, Մոսկվային եւ Բրյուսելին
Լաչինի միջանցքի շարունակվող շրջափակումը խորապես մտահոգիչ է: Այս մասին հայտարարել է Եվրախորհրդարանի պատգամավոր Ռոբերտ Հեյշելը` Արցախի շրջափակման հումանիտար հետեւանքների վերաբերյալ քննարկումների ժամանակ։
Նա Ադրբեջանին կոչ է արել ձեռնարկել բոլոր միջոցները՝ միջանցքով մարդկանց եւ մարդասիրական ապրանքների ազատ տեղաշարժն ապահովելու համար։ «Տարածաշրջանում հումանիտար իրավիճակն արդեն սրվում է գազի մատակարարման ընդհատումներով եւ շուտով կարող է վերածվել հումանիտար աղետի։ 100-ից մինչեւ 20 հազար մարդ չի կարող օգտվել հիմնական ապրանքներից եւ ծառայություններից, ինչպիսիք են դեղամիջոցները, սնունդը եւ վառելիքը: Մենք պետք է խստորեն դատապարտենք Լաչինի միջանցքի շրջափակումը եւ կոչ անենք Ադրբեջանի իշխանություններին եւ տարածաշրջանում տեղակայված խաղաղապահ ուժերին՝ պահպանել 2020 թվականի եռակողմ հայտարարությունը… Մենք գիտենք, որ երկրների մեծ մասը, հատկապես Հայաստանը, գոհ չեն 2020 թվականի հրադադարի համաձայնագրից։
Կայուն եւ խաղաղ կարգավորման համար բանակցություններ են պետք, սակայն հիմա Լաչինի միջանցքը պետք է վերաբացվի», - ասել է նա։
Նրա գործընկեր Մարտինա Միխելսը ԵՄ-ին կոչ է արել հրաժարվել երկակի ստանդարտներից․ «Լեռնային Ղարաբաղում մարդիկ սառչում են եւ սովամահ են լինում։ Իսկ նրանց օդային կամուրջ է պետք։ ԵՄ-ն պետք է հրաժարվի երկակի ստանդարտներից…»:
Եվրախորհրդարանի պատգամավոր Կլեմեն Գրոշելը կարծում է, որ Լաչինի միջանցքի շրջափակումը աշխարհաքաղաքական հետեւանքներ ունի Հարավային Կովկասի կայունության եւ անվտանգության համար։
Նրա խոսքով, Հայաստանի ինքնիշխան տարածքի դեմ ադրբեջանական ագրեսիան՝ զուգորդված Լեռնային Ղարաբաղի շրջափակմամբ, հետեւում է այն իրավիճակներին, որոնք մենք տեսել ենք անցյալում բալկանյան պատերազմներում, ինչպես նաեւ «Ուկրաինա Ռուսաստանի ներխուժման դեպքում»։
Նա նշել է, որ Ադրբեջանը, խախտելով ՄԱԿ-ի կանոնադրությունը, խոչընդոտում է համապարփակ խաղաղ համաձայնագրի կնքման ցանկացած հնարավորություն, որը պետք է երաշխավորի Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչության անվտանգության իրավունքները։ «Այդ իսկ պատճառով Ադրբեջանը պետք է անհապաղ բացի միջանցքը՝ ապահովելու տեղաշարժի ազատությունը, ապահովելու հիմնական ապրանքների եւ ծառայությունների հասանելիությունը, ազատ արձակի բոլոր ռազմագերիներին եւ ամբողջությամբ դուրս բերի իր զինված ուժերը Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից… Միեւնույն ժամանակ, միջազգային հանրությունը պետք է պայմանավորվի ռուս խաղաղապահներին միջազգային խաղաղապահներով փոխարինելու հարցի շուրջ՝ ՄԱԿ-ի մանդատով»,- կարծում է քաղաքական գործիչը։
Եվրախորհրդարանական Էմանուել Ֆրագկոսը նշել է, որ արցախահայության համար երեք ելք կա՝ նրանք կարող են հրաժարվել իրենց ինքնությունից, լքել Արցախը կամ սպասել նրան, ինչ հայերն ապրել են Թուրքիայում 1915թվականին․ «Օդային կամրջով հայերին փրկելն այն նվազագույնն է, ինչ մենք պետք է անենք մինչեւ այս շաբաթվա վերջ»։
Եվրախորհրդարանի պատգամավոր Մարկետա Գրեգովան հիշեցրել է, որ Ադրբեջանը, իր պարտավորությունների համաձայն, պետք է ապահովի միջանցքով ազատ տեղաշարժը․ «Ես պնդում եմ, որ Ադրբեջանը ապահովի ապրանքների եւ խաղաղ բնակչության անխոչընդոտ տեղաշարժը, եւ կոչ եմ անում երկու երկրներին՝ խաղաղության հասնելու համար շարունակել խաղաղ երկխոսությունը առանց դիվերսիաների»։
Եվրախորհրդարանի պատգամավոր Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդոյի խոսքով, թեեւ Լեռնային Ղարաբաղում զենքերը դեռ լռում են, սակայն պատերազմը դեռեւս հեռու է ավարտվելուց։ Մենք հիմա ականատեսն ենք պատերազմի ամենավատ կողմերից մեկին՝ միջանցքի շրջափակմանը»։ Նա նշել է, որ ԵՄ դիտորդական առաքելությունը պետք է մանդատ ունենա Լաչինում առաքելության իրականացման համար՝ ստուգելու, թե ինչ է կատարվում տեղում։ «Մենք պետք է ակտիվորեն գործենք, որպեսզի բնակչությունը ստանա անհրաժեշտ մարդասիրական պաշարները։ Եթե Բաքվի ռեժիմը մերժի մուտքը, մենք պետք է կոշտ պատժամիջոցներ սահմանենք այս վայրագությունների համար պատասխանատուների նկատմամբ», - ասել է նա:
Եզրափակելով՝ Եվրահանձնակատար Ադինա-Յոանա Վալեանը վստահեցրել է, որ ԵՄ-ն «ուշադրությամբ հետեւում է» Լաչինի միջանցքում տեղի ունեցող զարգացումներին 2022 թվականի դեկտեմբերի սկզբից։
«Դեկտեմբերի 13-ին հրապարակված հայտարարության մեջ ԵՄ-ն կոչ է արել Ադրբեջանի իշխանություններին՝ ապահովել միջանցքով տեղաշարժի ազատությունն ու անվտանգությունը՝ 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությունից բխող պարտավորություններին համապատասխան։ Տեղաշարժի ազատության սահմանափակումները զգալի անհանգստություն են առաջացնում տեղի բնակչության շրջանում։ Նրանք ավելի ու ավելի են անհանգստանում բացասական հետեւանքներից, որոնք կապված են սննդի, դեղորայքի եւ այլ հիմնական ապրանքների ու բժշկական ծառայությունների բացակայության հետ, ի լրումն էլեկտրաէներգիայի եւ հեռահաղորդակցության կանոնավոր անջատումների», - ասել է նա:
Նա հիշեցրել է, որ 2022 թվականին ԵՄ-ն մարդասիրական նպատակներով հատկացրել է 3,6 միլիոն եվրո․ «Ծրագիրը կենտրոնացած է երկու ոլորտների վրա՝ տնտեսագիտություն եւ անվտանգություն, որը ներառում է տուժածներին նյութական եւ ֆինանսական աջակցություն տրամադրելու ծրագրեր՝ նրանց հիմնական կարիքները բավարարելու համար»: «Ներկայիս իրավիճակը կայուն չէ եւ լարվածություն է ստեղծում՝ չնայած վստահության ամրապնդման համար անհրաժեշտ ջանքերին», - նշել է պատգամավորը: