Երբ ԿԲ-ն կայունացնում է դրամը, տեղի է ունենում դոլարային գների սրնթաց աճ. Հրանտ Բագրատյան
Հանդիպել եմ երկրրդ, երրորդ նախագահների, Փաշինյանի հետ և բացատրել, թե տնտեսության հետ ինչ պետք է արվի, ինչ կոպիտ սխալներ են եղել, իսկ Փաշինյանը ճիշտ հակառակն է անում՝ խորացնելով եղած սխալները: Այս մասին, այսօր՝ հուլիսի 20-ին, «Դրամի գերարժևորման և կանխիկ շրջանառության սահմանափակումների խնդիրները» թեմայով քննարկման ժամանակ ասաց ՀՀ նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանը:
Նրա խոսքով՝ որպեսզի բացատրվի դրամի արժևորման և արժեզրկման պատճառները, պետք է գնահատվի ՀՀ տնտեսության վիճակը, որի զարգացման ուղղությամբ ոչինչ չի արվում:
Նկատելով, որ այս տարիների ընթացքում պետությունը խթանում է արտաքին ներդրումները՝ Բագրատյանն ասաց, որ ինչքան պաշտպանել են օտարերկրյա ներդրումները, այնքան թաղել են տեղական ներդրումները: «Պրոբլեմը երեւաց 2002-2003 թվականներին, մինչ այդ տրանսֆերտներ չենք ունեցել: Հիմնական աղբյուրը սպառման տրանսֆերնտներն են: Եթե տրանսֆերտները գալիս են, մենք դրանց ձեռք չենք տալիս, դրանք գնում են սպառման վրա: Եվ եթե տրանսֆերտը կազմում է ՀՆԱ-ի 20-25 տոկոսը, այդ դեպքում մեզ պետք է, որ ՀՆԱ-ն դինամիկ զարգանա, առնվազն ունենանք 60 տոկոս սպառում, 20 տոկոս ներդրում, բայց երբ 20-25 տոկոս տրանսֆերտ է գալիս, երբեք մեր տնտեսությունը սպառման տիրույթից դուրս չի գալիս»,-ասաց նա:
Նախկին վարչապետը կարծիք հայտնեց, որ միայն Հայաստանում է, որ կայունացնում են դրամը լողացող դոլարի նկատմամբ. «Դոլարի լողալով, այսինքն փող տպելով ամերիկացիները փորձում են տնտեսական աճ խլել, փախցնել մյուս երկրներից, իրենց ներքին պարտքը դարձնել այլ երկրների արտաքին պարտք»:
Բագրատյանը կարծում է, որ արտահանման նկատմամբ ներմուծմանը գերապատվություն է տրվում, նաեւ խթանվում է աշխատուժի արտահանումը, որ շատ տրանսֆերտներ գան Հայաստան: «Վերջին 20 տարում պետության քաղաքանությունը միտված է արտագաղթին, առավել եւս վերջին 54-5 տարին: Բացի այդ, Հայաստանում փողը բացի ավանդ դնելուցդ ուրիշ ոչինչ ես կարող անել: Այս ամբողջը մտածվել է ԿԲ-ի կողմից»,-ասաց նա:
ՀՀ նախկին վարչապետը գտնում է, որ տրասֆերտների մեծ ծավալը պետք է ուղղվի տնտեսության մեջ ներդրումներին, ինչը չի արվում, և երբ այն հասնում է ՀՆԱ-ի 25 %-ին, ապա գործում է լողավազանի, էֆեկտը՝ ինչքան շատ է գալիս՝ այնքան շատ է թափվում լողավազանից դուրս, այն արագ սպառվում է՝ սկսելով նաև արտահոսել երկրից:
Հրանտ Բագրատյանի կարծիքով՝ երբ ներհոսող տրասֆերտները հագեցնում են ներքին շուկան, սկսում են հետ գնալ և ինչքան շատ է տրասֆերտ գալիս Հայաստան, այնքան շատ էլ դուրս է գալիս:
Մյուս կողմից էլ, ըստ բանախոսի, տրասֆերտների ներհոսքը տնտեսական կայուն աճ չի ապահովում, այլ ունենում է ժամանակավոր էֆեկտ, ուղղվում և քաղաքացիների առաջնային կարիքների բավարարմանը, չի վերածվում լուրջ ներդրումների և միևնույն ժամանակ դրանով նպաստում է նաև գների աճին, հատկապես՝ դոլարային գների:
«Երբ ԿԲ-ն կայունացնում է դրամը, տեղի է ունենում դոլարային գների սրնթաց աճ: Դա ավելի վտանգավոր է, քան ազգային արժույթով գների աճը, որովհետեւ ազդում է ներդրումների վրա: Վերջին 20 տարում դոլարային գները Հայաստանում բարձրացել են 4 անգամ և մենք այդ ցուցանիշով առաջ ենք անցել ԱՊՀ բոլոր երկրներից: Բարձր դոլարային գները նաև խոչընդոտում են ներդրումներին»,-հայտարարեց Հրանտ Բագրատյանը:
Նրա խոսքով՝ 2018 թվականին հեղափոխություն արեցին, որ այս ամենը փոխեն, բայց ոչ մի բան չփոխեցին, այն դեպքում, երբ այդ ամենը նոր իշխանություններին ինքը բացատրել էր: