ՌԴ-ից հետո Լուկաշենկոյի առաջին այցը Բաքու է եղել, նա Երևան չի պատրաստվում մեկնել ոչ մոտ, ոչ էլ հեռու ապագայում՝ դրանով հստակ ցույց տալով՝ ով է «իր մարդը»․ բելառուսցի վերլուծաբան
Բելառուսցի քաղաքական վերլուծաբան Յուրի Դրակախրուստի խոսքով՝ որևէ գաղտնիք չկա, որ Բելառուսի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունները շատ ջերմ են։ Նա Tert.am-ի հետ զրույցում նման դիտարկում արեց՝ անդրադառնալով օրերս Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի` Բաքու կատարած այցին։
«Լուկաշենկոն անցած տարվա օգոստոսին՝ նախագահական ընտրությունների և բուռն բողոքի ակցիաների ժամանակ երկու անգամ է լքել Բելառուսը, երկու անգամ մեկնել է Սոչի, հանդիպել Պուտինի հետ, և նրա առաջին այցը ոչ Ռուսաստան, Ադրբեջան է եղել՝ Ղարաբաղյան պատերազմից հետո։ Որքան հասկանում եմ՝ նա Երևան չի պատրաստվում մեկնել ոչ մոտ, ոչ էլ հեռու ապագայում։ Դրանով նա հստակ ցույց տվեց՝ ով է «իր մարդը»,- ասաց նա։
Հիշեցնենք, որ երեկ կայացել է Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի պաշտոնական այցը Բաքու։ «Пул первого» թելեգրամյան ալիքը, որը, ըստ աղբյուրի, մոտ է կանգնած Բելառուսի նախագահի լրատվական ծառայությանը, հայտնում էր, որ հանդիպմանը քննարկվել են հիմնականում միջազգային հարցեր, և բանակցությունների սենյակում ղեկավարներին հաստ թղթապանակներ են փոխանցվել: Հանդիպումից հետո Ալեքսանդր Լուկաշենկոն մի շարք հայտարարություններ է արել նաև Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ։
Յուրի Դևակախրուստը մատնանշեց, որ Լուկաշենկոն մինչև Բաքու այցն էլ անընդհատ խոսում էր Ադրբեջանի նախագահ Իլամ Ալիևի մասին, որ վերջինս նրա ընկերն է։ «Հավասարության համար Հայաստանի հետ ընկերության մասին նա ոչինչ չասաց։ Կարծում եմ, որ այն հայտարարությունները, որ նա Բաքվում հնչեցրեց, հայերին վիրավորել է։ Նա ասաց, որ և՛ Հայաստանի, և՛ Ադրբեջանի ժողովուրդները գոհ են այս խաղաղությունից։ Իսկ որքանով ես գիտեմ՝ Հայաստանի ժողովուրդը, մեղմ ասած, այնքան էլ գոհ չէ այն խաղաղությունից, որն ստեղծվեց պատերազմի արդյունքում»,- ասաց նա։
Յուրի Դրակախրուստը նաև նկատեց, որ իհարկե, Հայաստանի համար, այնքան էլ գաղտնի չէ Բելառուսի վերաբերմունքը Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ։ «Ոչ մի անակնկալ չկար նաև Լուկաշենկոյի Բաքու այցի ընթացքում։ Բելառուսը շարունակում է քաղաքական այն գիծը, որը տանում է շատ տարիներ և՛ հռետորաբանության մակարդակում, և՛ պրակտիկայում։ Լուկաշենկոն միշտ էլ ավելի մոտ է եղել Բաքվին, քան Երևանին։ Հիմա էլ նա փորձում է ադապտացվել նոր իրավիճակին՝ պատերազմից հետո, որտեղ հաղթողը Ադրբեջանն է, իսկ պարտվողը՝ Հայաստանը»,- ասաց նա։
Անդրադառնալով նրան, որ Բեռալուսը Հայաստանի հետ միևնույն ռազմաքաղաքական դաշինքում՝ ՀԱՊԿ-ում է, բելառուսցի փորձագետը մատնանշեց, որ վերջերս կայացած թյուրքալեզու երկրների ղեկավարների գագաթնաժողովում Ղրղզստանը և Ղազասխտանը, որոնք նույնպես ՀԱՊԿ անդամ են, ևս աջակցեցին Բաքվին։ «Այնպես որ Ալիևին, Ադրբեջանին աջակցելու այս հարցում Լուկաշենկոն միայնակ չէ »,- ասաց նա։
Յուրի Դրակախրուստը նկատեց՝ հայաստանյան փորձագետներն էլ ասում են, որ Հայաստանում երբեք և հիմա էլ չեն գերագնահատում Բելառուսի դերը ՀԱՊԿ-ում։ «Բոլորն էլ շատ լավ հասկանում են, որ ՀԱՊԿ-ը հայ-ռուսական ռազմատեխնիկական հարաբերությունները լեգիտիմացնող «անձրևանոց է»։ ՀԱՊԿ-ի մնացած անդամները Հայաստանի անվտանգության համար ոչ մի նշանակություն չունեն»,- ասաց նա։
Ալեքսանդր Լուկաշենկոյին, ըստ վերլուծաբանի, արցախյան պատերազմի արդյունքը գոհացնում է նաև այն պատճառով, որ այստեղ կարող է փող աշխատել։ «Բելառուսի տնտեսական վիճակը այնքան էլ լավ չէ, արդեն որոշ պատժամիջոցներ ուժի մեջ են մտել, առջևում հնարավոր են նոր պատժամիջոցներ, դրա համար էլ նա, ինչպես երգում է Վիսոցկին՝ «թռչում է այնտեղ, որտեղ ընդունում են», այնտեղ, որտեղ նրան կարող են փող տալ։ Իսկ Ադրբեջանը փող ունի, փորձելու են ինչ–որ բան կառուցել Ղարաբաղի այն հատվածում, որ նրանք պատերազմի ընթացքում ստացել են, իսկ ինչո՞ւ Բելառուսին չտան ինչ-որ պատվերներ, պայմանագրեր կնքեն նրա հետ»,- ասաց նա։
Բաքվի և Մինսկ բանակցություններում, այնուամենայնիվ, ըստ Յուրի Դրակախրուստի գլխավոր տեղում էր նավթը։ «Լուկաշենկոյի համար Բաքուն հնարավորություն է դիվերսիֆիկացնելու նավթի ներկրման ուղղությունները։ Այնպես որ այստեղ կա բիզնես, Բելառուսի համար ելք մեկուսացումից,- ասաց նա՝ հավելելով նաև, որ որոշ բելառուսցի քաղաքագետներ վերլուծութուններ էին անում, որ Ադրբեջանը կարող է Բելառուսի համար ելք լինել նաև տարածաշրջան,- այսինքն՝ որոշակի հարաբերություններ լինեն Թուրքիայի, Իրանի հետ։ Թե որքանով Իլհամին դա կհաջողվի, որքանով նա դա կուզի, և թե որքանով դա կետաքրքրի Թուրքիային, դժվար հարցեր են, բայց գուցե ինչ-որ քաղաքական կոմբինացներ այստեղ կլինեն։ Չեմ կարծում, որ Իլհամ Ալիևը միլիարդներ կտա Լուկաշենոյին, բայց ինչպես ասում են՝ հնարավոր է՝ փոքր քայլերով մեծ արդյունքների հասնել։ Ամեն դեպքում՝ Լուկաշենկոն կարծում է՝ կա իմաստ գնալ Բաքու փողի համար, քանի որ իսկապես ինքը և Ալիևն ունեն ոչ վատ հարաբերություններ»։