Թուրքիայի պարագայում ԵՄ-ն գործում է ռեալպոլիտիկի առավելագույն չափով. վերլուծաբան

Քաղաքական մեկնաբան և վերլուծաբան Ռոնալդ Մայնարդուսը New Europe լրատվականի համար վերլուծել է ԵՄ ռազմավարությունն ու Թուրքիայի համար դրա նշանակությունը, հայտնում է Ahval-ը։

Եվրամիության գագաթնաժողովի նիստին հերթական անգամ Թուրքիայի հետ հարաբերություններն առանցքային տեղ են զբաղեցրել, նշել է քաղաքական մեկնաբանը։ Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելն ասել է․ «Մենք պատրաստ ենք ավելի հստակ առաջարկներ դնել սեղանին Թուրքիայի հետ ավելի կայուն, ավելի կանխատեսելի հարաբերություններ ունենալու համար»։ Ինչպե՞ս վարվել Էրդողանի Թուրքիայի հետ: Սա դարձել է օրակարգային հարց ԵՄ առաջնորդների բոլոր խոշոր հանդիպումներում:

Մինչդեռ նախկինում ուշադրության կենտրոնում էր Անկարայի՝ ավտորիտար համակարգին սահուն անցումը, այժմ հիմնական խնդիրները դարձել են Թուրքիայի հետ կապված արտաքին քաղաքական և անվտանգային հարցերը։ Այս համատեքստում ԵՄ օրակարգերում Թուրքիայի փոխարեն առանձնացվում է «Արևելյան Միջերկրական»-ը, քանի որ Եվրամիության համար Միջերկրական ծովի արևելյան շրջակայքում և դրա շուրջ առկա հակամարտությունը դարձել է քաղաքական գերակայություն: Սա հատկապես կապված է Թուրքիա-Հունաստան կամ Թուրքիա-Կիպրոս հարաբերությունների հետ։

Վերլուծաբանը հիշեցրել է, որ Կիպրոսը և Հունաստանը ԵՄ անդամ պետություններ են և Թուրքիայի հետ կոնֆլիկտներում Եվրամիությունը լիովին նրանց կողքին է կանգնել: Դրանով Բրյուսելը դարձել է վեճի կողմ: ԵՄ տեսանկյունից Անկարայի հետ կոնֆլիկտում վտանգված է Միության արտաքին սահմանների ամբողջականությունը: ԵՄ-Թուրքիա հարաբերություններն այս պահին կապված են Հունաստան-Թուրքիա հարաբերությունների հետ։

Շառլ Միշելը հույս է հայտնել, որ Թուրքիան «դրական վարք» կպահպանի: Երբ Եվրոպական խորհրդի նախագահը ասում է «դրական վարք», նա նկատի չունի Էրդողանի ներքին քաղաքականությունը։ Եվրոպական խորհրդի նախագահ իհարե տեղյակ է մարդու իրավունքների ոտնահարումների, ընդդիմության նկատմամբ ճնշման և կանանց նկատմամբ բռնության կանխարգելման մասին կոնվենցիայից դուրս գալու մասին, սակայն Բրյուսելի համար դրանք չեն վճռորոշ կետերը։

Քաղաքական մեկնաբանը կարծում է, որ Միջերկրական ծովի արևելքում Անկարայի պահվածքը՝ Էրդողանի նկատմամբ ԵՄ-ի քաղաքականության հիմնական որոշիչն է: Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա Ֆոն դեր Լեյենը նշել է․«Եթե Թուրքիան կառուցողական քայլեր չձեռնարկի և եթե վերադառնա միակողմանի գործողությունների կամ սադրանքների, մասնավորապես Արևելյան Միջերկրական ծովում, իհարկե, մենք կկասեցնենք նրա հետ համագործակցությունը»:

Վերլուծաբանը, անդրադառնալով հարաբերությունների կարգավորման ուղիներին, նշել է, որ երկար տարիների դադարից հետո Աթենքն ու Անկարան վերսկսել են երկկողմ բանակցությունները և նախարարների միջև հանդիպումը նախատեսված է ապրիլին։ Ապագան ցույց կտա, թե արդյոք Էրդողանը պատրաստ է զոհաբերել իր ծովային նկրտումները Եվրամիության հետ ավելի լավ հարաբերությունների համար:

Վերուծաբանը նշել է, որ ժամանակները, երբ ԵՄ-ն քննարկում էր Թուրքիայի անդաակցության հարցը, անցյալում են մնացել։ Թուրքիայի նախկին դեսպան Օղուզ Դեմիրալպն ասել է, որ ԵՄ-ն այժմ Թուրքիային վերաբերվում է այնպես, ինչպես Ռուսաստանին։