Արկտիկայում հայտնաբերել են կլիմայական «ռումբ»

Վաշինգտոնի համալսարանի, Լոս Ալամոսի ազգային լաբորատորիայի եւ Օվկիանոսային ու մթնոլորտային հետազոտությունների ազգային վարչության (NOAA) գիտնականները հայտնաբերել են, որ Հյուսիսային սառուցյալ օվկիանոսի քաղցրահամ ջրի պարունակությունը վերջին երկու տասնամյակում 40 տոկոսով մեծացել է: Ատլանտյան օվկիանոս քաղցրահամ ջրի թափանցումը կարող է աղետալի ազդեցություն ունենալ գլոբալ կլիմայի վրա, հայտնում է Nature Communications-ը:

Գիտնականների խոսքով՝ քաղցրահամ ջրի կուտակումը տեղի է ունենում արկտիկական սառույցների հալչելու հետեւանքով: Ներկայումս քաղցրահամ ջուրը գտնվում է աղի ջրի վրա եւ մակերեւույթին պահպանվում է Բոֆորտի ծովում քամիների շնորհիվ՝ ստեղծելով ջրային գմբեթի նման ինչ-որ բան: Եթե քամիները թուլանան, ապա քաղցրահամ ջուրը կթափանցի հյուսիսային Ատլանտիկա՝ ներառյալ Լաբրադորի ծով: Սա, իր հերթին, կազդի Ատլանտյան օվկիանոսում օվկիանոսային խոշոր հոսանքների վրա, ինչպես նաեւ սառը եւ տաք ջրերի շրջապտույտի վրա:

Հետազոտողների եզրահանգումը հիմնված է օվկիանոսի շրջապտույտի մոդելավորման վրա, որը թույլ է տվել 1983-1995 թվականների ժամանակահատվածում հետեւել Բոֆորտի ծովում քաղցրահամ ջրերի տարածմանը: Պարզվել է, որ քաղցրահամ ջրի մեծ մասը Լաբրադոր է հասել Կանադական Արկտիկական արշիպելագով: Այդ իրադարձության ժամանակ Լաբրադորի աղիությունը նվազել է հազար մասին 0,2-0,4 մասով:

Ներկայումս Բոֆորտի ծովում քաղցրահամ ջրի ծավալը 2 անգամ ավելի շատ է, քան անցյալ անգամ, եւ կազմում է 23 հազար խորանարդ կիլոմետր: Չնայած Ատլանտիկայի վրա այսպիսի քաղցրահամաջրային «ռումբի» ստույգ ազդեցությունը անհնար է կանխատեսել, գիտնականները կարծում են, որ դա լուրջ ազդեցություն կունենա ամբողջ Հյուսիսային կիսագնդի կլիմայի վրա: