Օգնել վիրավոր թշնամուն. Ռազմական բժիշկն իր հիշողություններն է ներկայացրել զոհված ընկերոջ մասին, ով պատրաստ էր փրկել նաեւ թշնամիներին
Արցախում պատերազմի ժամանակ ռազմական բժիշկ Նիկոլայ Գրիգորյանը բազմիցս ստիպված է եղել օգնություն ցույց տալ թշնամու վիրավոր զինվորներին: Ամեն անգամ նրանց վերքերը վիրակապելիս կամ նրանց վիրահատելիս նա մտածել է իր ընկերոջ՝ Ազատի մասին:
«Անցյալում մենք հաճախ էինք ամենատարբեր հարցեր քննարկում: Ռազմական բժիշկների շրջանում զրույցների հաճախակի թեման հարցն էր, թե ի՞նչ կանես, եթե մարտի դաշտում տեսնես վիրավոր թշնամուն: Հարցն իսկապես բարդ է, քանի որ փրկված թշնամին վաղը կարող է վնաս հասցնել մեր ընկերներին: Ուստի բոլորն այս հարցին տարբեր կերպ էին պատասխանում: Ազատը ոչ մի անգամ նույնիսկ չէր վարանում, միշտ ասում էր, որ վիրավոր թշնամիներին պետք է միանշանակ փրկել՝ այնպես, ինչպես յուրայիններին: Նա ասում էր, որ մենք բժիշկներ ենք, մենք երդվել ենք եւ պետք է մնանք մեր երդմանը հավատարիմ»,- հիշում է Նիկոլայը:
Ազատի զոհվելուց հետո Նիկոլայը սկսել է ավելի հաճախ մտածել բժշկի առաքելության մասին, եւ երբ անհրաժեշտ էր օգնություն ցույց տալ, հատկապես թշնամուն, փորձում էր ճիշտ վարվել՝ այնպես, ինչպես Ազատը, հավանաբար, կխրախուսեր:
Ազատ Զաքարյանը զոհվել է հոկտեմբերի 10-ին: Այդ օրը թշնամական արկն ընկել է նրա ընկերների խմբից ոչ հեռու, եւ նա նետվել է նրանց օգնելու՝ անտեսելով բոլոր վտանգները: Երբ նա վիրակապում էր վիրավորներին եւ փորձում դուրս բերել վտանգավոր տարածքից, նույն տեղում եւս մեկ արկ է ընկել: Զոհվել են ե՛ւ Ազատը, ե՛ւ նրանց մեծամասնությունը, որոնց նա փորձում էր փրկել: Ողջ է մնացել միայն մի երիտասարդ, որը հետո Նիկոլային եւ Ազատի հարազատներին պատմել է, թե նա ինչ անձնազոհությամբ էր օգնում վիրավորներին, ինչպես էր զենքը ձեռքին վիրակապում նրանց՝ մեկից մյուսի կողմը վազելով:
«Ազատը բոլորից տարբերվում էր աշխարհի վերաբերյալ իր տեսակետներով, աշխատասիրությամբ, այն ամենին նվիրվածությամբ, ինչ անում էր: Եթե նա ինչ-որ բան սկսում էր անել, ցանկացած գործ, նա դրան ամբողջությամբ էր նվիրվում՝ դրա մեջ դնելով իր ամբողջ հոգին: Նա միշտ ասում էր, որ ցանկացած հարաբերություններում՝ ե՛ւ թշնամիների հետ, ե՛ւ ընկերների հետ, պետք է քեզ հավասար տեսնես նրանց, ում հետ գործ ունես: Չի կարելի քեզ թերագնահատել: Մենք պետք է այնպիսին մնանք, ինչպիսին Ազատն էր, եւ մենք պետք է շարունակենք նրա գործը»: