«Սա հոգևոր գանձ է. հայերը հրաժեշտ են տալիս վանքին, շատերը հեռանում են արցունքն աչքերին». չեխական iROZHLAS-ի անդրադարձը Դադիվանքի շուրջ ստեղծված իրավիճակին

Չեխ լրագրող Մարտին Դորազինը iROZHLAS պարբերականում անդրադարձել է Լեռնային Ղարաբաղի՝ Ադրբեջանին հանձնվող տարածքներից մեկում գտնվող հին հայկական վանական համալիրներից մեկին՝ Դադիվանքին, որին վերջին օրերին հրաժեշտ տալու են գնացել հազարավոր հայեր։

Ինչպես գրում է հոդվածագիրը, Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում գտնվող ամենահին հայկական վանական համալիրներից մեկի առջև ռուսական բանակի առաջին անցակետն է։ Այնտեղ կա զրահափոխադրիչ, դրված են ավազով պարկեր և կանգնած են վեց ռուս զինվորական, սակայն վարորդներին նրանք չեն կանգնեցնում՝ թույլ տալով շարունակել ճանապարհը դեպի վանական համալիր։

Հենց վանքի առջև երկրորդ անցակետն է, որի զինվորները տարածքն Ադրբեջանի վերահսկողության տակ անցնելուց հետո պետք է պաշտպանեն այս եզակի համալիրը վանդալներից, քանի որ Լեռնային Ղարաբաղում գտնվող մի քանի հայկական եկեղեցի արդեն պղծվել է։

Դեպի վանական համալիր տանող դարպասների մոտ նույնպես կա զրահափոխադրիչ, իսկ դարպասների վրա ծածանվում է ռուսական դրոշը. ի զարմանս ռուս զինծառայողների՝ իրենց այստեղ շատ լավ են ընդունել։

«Մենք տեղակայվեցինք Տեր Հովհաննեսի օրհնությամբ, սակայն սկզբում ենթադրում էինք, որ կբախվենք թյուրիմացությունների ու անգամ սադրանքների։ Մեր մտավախությունները, սակայն, չարդարացան։ Տեղի բնակիչները մեզ շատ ջերմ ընդունեցին ու օգնեցին, ինչը շատ զարմացրեց։ Մեզ համար դա մեծ անակնկալ դարձավ։ Մենք նրանց կողմից բարոյական աջակցություն ենք զգում։ Մեզ տեսնելով՝ նրանց մոտ որոշակի հույսեր արթնացան», - լրագրողի հետ զրույցում պատմել է ռուսական դիտակետի հրամանատար Օլեգը։

Դորազինի հետ զրույցում Հայ առաքելական եկեղեցու քահանա Տեր Հովհաննեսը պատմել է, թե ինչու է այս վայրը հայերի համար այդքան կարևոր։ Նրա խոսքով՝ հավատացյալների համար դա հոգևոր գանձ է, ուստի իրենք պետք է պաշտպանեն այն։

«Մենք պետք է պաշտպանենք քրիստոնյաներին պատկանող այս եկեղեցին։ Այն երկու հազար տարեկան է։ Սուրբ Դադեն՝ առաքյալներից մեկի աշակերտը, այստեղ է եկել առաջին դարի 70-ական կամ 80-ական թվականներին, նահատակվել ու թաղվել է այստեղ։ Մինչև IV դարն այստեղ միայն նրա գերեզմանն էր։ IV դարում հայերը քրիստոնեություն ընդունեցին, այստեղ ուխտավորներ ու հավատացյալներ եկան, որոնք էլ կառուցեցին այս տաճարը։ Դուք ինքներդ եք տեսնում, որ այստեղ մահմեդական ոչնչ չկա։ Այս վայրը պատկանում է քրիստոնյաներին և այն պետք է մնա քրիստոնեական», - ասել է Տեր Հովհաննեսը։

Ինչպես գրում է հոդվածագիրը, Տեր Հովհաննեսը չի պատրաստվում լքել Դադիվանքն անգամ այն բանից հետո, երբ այս շրջանը կանցնի Ադրբեջանի վերահսկողության տակ։

«Ես, իհարկե, կմնամ այստեղ։ Ես այստեղ եմ ապրում ու աղոթում Ատծուն, իսկ Աստված կարող է հրաշքներ գործել։ Նույնիսկ եթե հայ հավատացյալների համար մուտքն այստեղ սահմանափակված լինի, տաճարը կշարունակի գործել, և ես կաղոթեմ արդարության համար, որպեսզի աշխարհը ճանաչի՝ սա քրիստոնեական հող է։ Մենք թույլ չենք տա, որ այս վանքը դառնա վանդալների զոհը։ Ես պաշտպանվելու եմ», - հավելել է քահանան։

«Վանական համալիրում, զարմանալիորեն, շատ մարդ կա։ Բոլորը հայեր են, որոնք ապրում են մոտակա բնակավայրերում կամ եկել են Հայաստանից, որպեսզի, հավանաբար, վերջին անգամ տեսնեն իրենց վանքը։ Հաջորդ շաբաթվանից նրանք հնարավոր է այլևս երբեք չկարողանան գալ այստեղ։ Այժմ վանական համալիրում գրեթե անդադար պատարագ է մատուցվում։ Այսօր հայերը եկել են հրաժեշտ տալու, և շատերը հեռանում են արցունքն աչքերին»,-եզրափակել է Դորազինը։