на Русском
Տեսահոլովակի պրեմիերա. Արտեմ Վալտեր՝ «Զարմանա... 
«Լադանիվա» խմբի անդամներն այցելել են Ծիծեռնակ... 
«Հոգեբանի առաջին խնդիրն է՝ վիրավոր զինվորին դուրս բերել շոկային վիճակից, որ օրգանիզմը պայքարի վերքերը բուժելու համար». Վարուժան Մելքոնյան
Օրեր առաջ հայտնել էինք, որ զոհված զինծառայողների ընտանիքների անդամներին, վիրավոր զինծառայողներին և նրանց ընտանիքների անդամներին, մարտական գործողությունների անմիջական մասնակիցներին հոգեբանական աջակցություն ցույց տալու համար հոգեբանների խումբ է ձևավորվել: «ԱՅԳ» հոգեբանական ծառայությունների կենտրոնի տնօրեն Վարուժան Մելքոնյանը 168.am-ի հետ զրույցում ասել էր, որ դիմել են Պաշտպանության և Առողջապահության նախարարություններին՝ պատրաստակամություն հայտնելով կանոնակարգված, ըստ անհրաժեշտության՝ հոգեբանական օգնություն ցույց տալ: Խումբն արդեն անցել է աշխատանքի:
«ՊՆ-ից արձագանք չի եղել, Առողջապահության նախարարությունից մեր առաջարկն ուղարկվել է հանրապետության հիվանդանոցներին, զանգում են, աշխատում ենք: Աշխատում ենք բոլոր խմբերի հետ՝ և՛ զինվոր, և՛ զոհվածի ընտանիք, և՛ փախստական ընտանիք՝ երեխա և մեծահասակ: Հիմա էլ շարունակվում է աշխատանքը»,- ասաց Մելքոնյանը:
Հոգեբանների խումբը միացել է նաև մասնավոր նախաձեռնությունների: Մեր հարցին, թե առավելապես հոգեբանական ինչպիսի՞ խնդիրներ են ունենում մարդիկ, ի՞նչ աշխատանք է տարվում նրանց հետ, հոգեբանը պատասխանեց, որ ստեղծված իրավիճակում խնդիրները բազմապիսի են:
«Շոկային վիճակից սկսած, մինչև, օրինակ՝ երեխաների մոտ լոգոպեդական խնդիրները, բազմազան է այս իրավիճակում, դժվար է ասել: Շատ տարբեր խնդիրներ են ունենում»,- ասաց հոգեբանը:
Վարուժան Մելքոնյանը նշեց, որ պատերազմական իրավիճակում հոգեբանի աշխատանքը հարկավոր է բոլոր փուլերում, իսկ հատկապես զինծառայողների հետ աշխատելիս շատ զգույշ պետք է լինել:
«Այս պահին հոգեբանական տրավմաների դեպքում ընդամենը շատ թեթև պետք է շոկային վիճակից հանել, բերել խոսակցության դաշտ: Բուն հոգեբանական աշխատանք հիմա հնարավոր չէ և կարիք չկա անելու: Յուրաքանչյուր դեպքով մասնագետը պետք է տեղում կողմնորոշվի: Հոգեբանի աշխատանքն անընդհատ է պետք՝ զինվորի վիրավոր լինելու ընթացքում, մինչև ռազմական գործողությունների վերադառնալը, դիրքերում էլ է անհրաժեշտ, ուղղակի դա համակարգված, կանոնակարգված բարդ աշխատանք է: Այս պահին առաջին խնդիրն է՝ վիրավորներին բերել այնպիսի վիճակի, որ օրգանիզմը պայքարի վերքերը բուժելու համար, վիրավորը դուրս գա շոկային ծանր վիճակից, ու սկսեն բժիշկներն աշխատել, բժիշկների հետ զուգահեռ աշխատանք է: Լինում են դեպքեր, երբ զինվորները վիրավոր չեն, չեն ստացել մարմնական ոչ մի վնասվածք, բայց հոգեբանորեն շարք վերադառնալու ենթակա չեն, այդպիսի դեպքեր էլ ենք ունեցել: Այդտեղ արդեն հոգեբանական, որոշ դեպքերում՝ հոգեբուժական աշխատանքի կարիք է զգացվում»,- ասաց Մելքոնյանը:
Մեր զրուցակցի խոսքով՝ վիրավորումից բուժվելուց հետո առաջնագիծ վերադառնալ ցանկացող զինծառայողների հետ ևս հոգեբանական աշխատանք պետք է տարվի, սակայն այս դեպքում նրանց հետ վերադառնալու թույլտվություն կարող է տալ միայն Պաշտպանության նախարարությունը:
«Կա փորձաքննություն, որ մարդը պիտանի է զինծառայության, դրա մեջ կա հոգեբանական հետազոտության խնդիր, որ վերապահված է միայն ՊՆ ռազմաբժշկական հանձնաժողովին, դրա իրավական իրավունքը որևէ այլ կազմակերպություն կամ անհատ չունի: Հետ գնալու համար հոգեվիճակը կարգավորել պետք է, մենք կարող ենք մասնագիտական կարծիք ասել, բայց եզրակացություն տալ, որ ինքը պիտանի է կամ պիտանի չէ հետ գնալու, կարող է միայն ՊՆ-ն»,- ասաց հոգեբանը:
Վարուժան Մելքոնյանն ասաց, որ կան հոգեբանական մեթոդներ, որոնք ստեղծված իրավիճակում չի կարելի կիրառել: Այս մասին այժմ ուղեցույց են պատրաստում:
«Ուղեցույց ենք պատրաստում, թե ի՞նչ կարելի է, ի՞նչ չի կարելի, որ «Մի՛ վնասիրը» գոնե ապահովենք: Հիմա չի կարելի զինվորներին վերապրեցնել իրենց տեսածը: Հոգեբանական աշխատանքի մոտեցում կա, որ հոգեբանը վերապրեցնում է, որ դրանից ազատագրվի մարդը: Դա բոլորովին այլ դեպքերի համար է, դիլետանտ մարդիկ փորձում են դա հիմա կիրառել: Հիմա դա չի կարելի: Սկսում են մարդուն պատմել տալ, թե՝ «պատմիր՝ ո՞նց եղավ, արկը որտե՞ղ ընկավ, ընկերդ ո՞նց զոհվեց, այս կարգի խոսակցություններ են վարում, որը շատ վտանգավոր է»,- ասաց Մելքոնյանը:
