«Sèvres 100, արդար հատուցում». Հայաստանում և Սփյուռքում հիշում են Սևրի պայմանագրի ստորագրման 100–ամյակը

Ֆեյսբուքյան բազմաթիվ օգտատերեր այսօր՝ օգոստոսի 10–ին, Սևրի պայմանագրի ստորագրման 100–ամյակի կապակցությամբ իրենց ֆեյսբուքյան էջի գլխավոր նկարները տեղադրել են Միացյալ Հայաստանի քարտեզի պատկերով և « Sèvres 100, արդար հատուցում», «Սևրի պայմանագիրը ողջ է» գրություններով շրջանակների մեջ:

Ֆրանսիայի Սևր քաղաքում, որտեղ 100 տարի առաջ ստորագրվել է հայության համար կարևորագույն այս փաստաթուղթը, այսօր տեղի կունենա «Սևրի հաշտության պայմանագրի 100-ամյակը և Հայկական հարցի ու Մերձավոր Արևելքի ճգնաժամի լուծման ուղիները» թեմայով միջազգային գիտա-դիվանագիտական կոնֆերանս։ Նոր կորոնավիրուսային հիվանդության «COVID-19» համաճարակի տարածման սպառնալիքի և օտարերկրյա քաղաքացիների կողմից ֆրանսիական սահմանի հատման խստագույն սահմանափակումների կապակցությամբ, գիտաժողովը կանցկացվի առցանց՝ հիմնականում տեսակոնֆերանսի միջոցով։ Միջազգային գիտադիվանագիտական կոնֆերանսի աշխատանքներին կմասնակցեն հասարակական և քաղաքական գործիչներ, խորհրդարանների պատգամավորներ, դիվանագետներ, լրագրողներ, առաջատար փորձագետներ` քաղաքագետներ, պատմաբաններ, իրավաբաններ և մշակութաբաններ Հայաստանից, Ռուսաստանից, Ֆրանսիայից, Գերմանիայից, Իտալիայից, Իսրայելից, ԱՄՆ-ից, Լիբանանից և այլ երկրներից, ինչպես նաև սփյուռքի կառույցների ներկայացուցիչներ:

Նախատեսվում է գիտաժողովի արդյունքներով ընդունել նաև վերջնական բանաձև` դիմում ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարին, ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի մշտական անդամ պետությունների ղեկավարներին, Սևրի խաղաղության պայմանագիրը ստորագրած կառավարություններին և խորհրդարաններին, և միջազգային հանրությանն ուղղված կոչ:

Հիշեցնենք, որ Սևրի հաշտության պայմանագիրն ստորագրվել է 1920 թ-ի օգոստոսի 10-ին, Փարիզի Սևր արվարձանում: Սևրի հաշտության պայմանագրով Թուրքիան Հայաստանը ճանաչում էր որպես ազատ ու անկախ պետություն։ Թուրքիան ու Հայաստանը համաձայնում էին Էրզրումի, Տրապիզոնի, Վանի ու Բիթլիսի նահանգներում (վիլայեթներ) երկու պետությունների միջև սահմանազատումը թողնել ԱՄՆ նախագահ Վուդրո Վիլսոնի որոշմանը և ընդունել ինչպես նրա որոշումն անմիջապես, նույնպես և բոլոր առաջարկները՝ Հայաստանին դեպի ծով ելք տալու և հիշյալ սահմանագծին հարող օսմանյան բոլոր տարածքների ապառազմականացման վերաբերյալ։ Ինչպես Սևրի պայմանագիրը, այնպես էլ դրանից բխող՝ հայ-թուրքական սահմանի վերաբերյալ ԱՄՆ նախագահի իրավարար որոշումը թեև չիրագործվեցին, այնուհանդերձ, դիվանագիտական այդ փաստաթղթերը Արևմտյան Հայաստանի նկատմամբ հայ ժողովրդի իրավունքների միջազգային ճանաչումն են։