Այսօր ՀՀ Վաստակավոր բժիշկ, բարերար Կառլեն Եսայանը կդառնար 85 տարեկան (Տեսանյութ և լուսանկարներ)

Այսօր ՀՀ Վաստակավոր բժիշկ, բարերար Կառլեն Եսայանը կդառնար 85 տարեկան:

«Ես չեմ սիրում, երբ խոսում են իմ մասին: Սիրում եմ միայն աշխատել և գործ անել: Ես շքանշանների չեմ սպասում, ես պարզապես աշխատում եմ». տարիներ առաջ ասել էր ՀՀ վաստակավոր բժիշկ, բարերար Կառլեն Եսայանը:

Լռության մեջ ամեն բան ավելի լավ է լսվում: Երբ բոլորը խոսում են, աղմուկը խանգարում է լսել, հասկանալ ու տարբերակել արժեքավորն ու անարժեքը: Լռությունը զորավոր է, իսկ խոսքն արժեքավոր լռության մեջ: Կառլեն Եսայանի մասին երկար կարող են պատմել նրա հետ տասնամյակներ աշխատած բժիշկներն ու այդ աշխարհի ներկայացուցիչները, հարազատ գյուղի մանկության ու պատանեկության ընկերները, մտավորականության այն ներկայացուցիչները, որոնց հետ ընկերություն է արել Եսայանը, ի վերջո՝ ընտանիքի անդամները: Այդ պատմությունները հիմնականում ճանաչողական են, որովհետեւ հենց դրա միջոցով ես կարողանում բացահայտել Կառլեն Եսայան մարդուն: Բարի, ազնվագույն, իր գործի գիտակ այդ համեստ մարդն այսօր ծնվել է, եւ ինչպես ինքն է սիրել ասել ու պատգամել իրեն ճանաչողներին՝ ինձ բացակա չդնեք, այդպես էլ պետք է անենք:

Եսայանն իր ծնունդով այսօր ապրեցնում է իր գյուղին ու համայնքին կյանք տված բարեգործությունների շղթայում: Ապրում է իր կոլեկտիվին բարեկեցիկ ու արժանապատիվ աշխատանքային պայմաններով ապահովելու, հազարավոր քաղաքացիներին որակյալ բուժօգնություն տրամադրելու փաստերով: Ու ամեն անգամ մարդկանց հայացքը երկինք է դառնում, երբ Երևանում, դրանից դուրս ու Արցախում մի խաչքարի, հուշակոթողի ու արժեքներ հավերժացնող կոթողի է հանդիպում, որովհետեւ էլի Կառլեն Եսայանի անվանն է հանդիպում:

Մենք ապրել ու աշխատել ենք մարդկանց կողքին՝ հաճախ չնկատելով, որ նրանք ուրիշ են: Իսկ նրանք երբեք չեն խոսել ու չեն աղմկել, ինչպես Կառլեն Եսայանը: Ապրել են, գործել, դաստիարակել, արարել, ընկերություն արել, տխրել ու ոգևորվել լուռ, համեստ ու անսահման նվիրումով: Այսօրվա հոբելյարը մարդ է, որին մենք հաճախ ենք անդրադարձել, ավաղ նրա երկրային ճամփորդությունից հետո միայն: Այս կարճ շնորհավորանքը փոքրիկ տուրքն է մեծ հայորդուն: 85 տարի առաջ այս օրը ծնվել է Կառլեն Եսայանը, որի ողջ կյանքը օրինակ է՝ ինչպիսին պետք է լինի մարդը, քաղաքացին, մասնագետը, հայրը, ամուսինն ու ընկերը:

Կառլեն Լազարի Եսայանը ծնվել է 1933թ. դեկտեմբերի 21-ին, Արցախի Հանրապետության Մարտակերտի շրջանի Մեծ Շեն գյուղում:

1951-1953 թվականներին սովորել է Ստեփանակերտի մանկավարժական ինստիտուտի ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի ֆակուլտետում։ 1953-1954 թվականներին աշխատել է Թալիշ գյուղի միջնակարգ դպրոցում՝ որպես ֆիզիկայի և մաթեմատիկայի ուսուցիչ։ 1954-1957 թվականներին ծառայել է Խորհրդային բանակում։ 1958 թվականին աշխատել է Մարտակերտի շրջանի Դրմբոն գյուղի դպրոցում։ 1958-1964 թվականներին սովորել է Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտի բուժական ֆակուլտետում։ 1962-1979 թվականներին եղել է բուժաշխատողների արհմիության կոմիտեի անդամ։ 1964-1976 թվականներին աշխատել է Հայաստանի Հանրապետության արհմիության կոմիտեի պատասխանատու քարտուղար, 1977-2003 թվականներին` Երևանի 8-րդ բուժմիավորումում` որպես գլխավոր բժշկի փորձագիտական գծով տեղակալ, 2003-2004 թվականներին` «Դավիթ Անհաղթ» բժշկական կենտրոնի տնօրենի փորձագիտական գծով տեղակալ, 2004-2014 թվականներին «Դավիթ Անհաղթ» ԲԿ-ի ԲՓՀ-ի նախագահ։ 2006 թվականին ընտրվել է Եվրոպայի Ակադեմիայի բնական գիտությունների իսկական անդամ։

Կառլեն Եսայանին նվիրված հուշարձան Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու տարածքում

Կառլեն Եսայանի արձանը Երևանի Քանաքեռ-Զեյթուն վարչական շրջանում գտնվող նրա անունը կրող պոլիկլինիկայի առջև

ՀՀ վաստակավոր բժիշկ Կառլեն Եսայանը կնոջ՝ ՀՀ վաստակավոր բժիշկ Սառա Եսայանի հետ միասին, տարիներ շարունակ բազմաթիվ բարեգործություններ են իրականացրել Հայաստանում և Արցախում։

Բարեգործություն

. Եսայանների հովանավորությամբ Արագածոտնի մարզում Տառ-քարերի մոտ տեղադրվել են Խաչատուր Աբովյանի, Մովսես Խորենացու, Վռամշապուհ թագավորի և Մեսրոպ Մաշտոցի, Գրիգոր Լուսավորչի արձանները:

. 2013 թվականին Կառլեն և Սառա Եսայանների աջակցությամբ Երևանում Անդրանիկ Մարգարյանի անունը կրող դպրոցի բակում տեղադրվել է ՀՀ նախկին վարչապետի բրոնզաձույլ կիսանդրին:

. Կառլեն և Սառա Եսայանները առաջին նվիրատուներն են, ովքեր զգալի ավանդ են ներդրել հայ մեծանուն գրող Հրանտ Մաթևոսյանի Երևանում կառուցվող տուն-թանգարանի հիմնադրամին:

. Երևանում կառուցվել է Ֆ.Նանսենի թանգարանի շենքը (ամբողջությամբ կահավորվել է), որտեղ տեղադրվել է նաև Նանսենի հսկա արձանը: Կողքին կառուցվել է Սբ. Աստվածածին եկեղեցին` իր երիցատնով (ամբողջությամբ կահավորվել են), սրբաքանդակ արձաններով, Գրիգոր Լուսավորչի, Հայոց Մեծ Եղեռնի 100-ամյակին նվիրված հուշարձան-կոթողը, զոհված ազատամարտիկների հիշատակին նվիրված խաչքարը, 1988 թվականի ավերիչ երկրաշարժի անմեղ զոհերի հիշատակին նվիրված խաչքարը, Վարդան Մամիկոնյանի արձանը, Արցախը խորհրդանշող «Պապիկ-տատիկի» արձանը, Մեսրոպ Մաշտոցի և Հակոբ Մեղապարտի քանդակերով Գրքի հուշարձանը, Լրագրողի բրոնզե արձանը, որը խորհրդանշում է անվախ, անկաշառ ու հայրենիքին նվիրյալի կերպարը և մարմնավորում է ազատ խոսքի կրողների իրական պատմությունը` սկսած 1980 թվականի հայտնի իրադարձություններից, հայ ազգի բարեկամ Ջորջ Գորդոն Բայրոնի արձանը, «Նանսենի անձնագրի» հուշարձանը և բազում այլ խաչքարեր և սրբաքանդակներ:

. 2014 թվականին Երևան քաղաքի Նոր Նորքի 5-րդ զանգվածի Սուրբ Սարգիս եղեկեցում Կառլեն և Սառա Եսայանների կողմից տեղադրվել է խաչքար:

. 2015 թվականին Սուրբ Զորավոր եկեղեցու բակում տեղադրվել է աղբյուր-խաչքար հուշարձանը` նվիրված Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակին:

. 2015 թվականին Երկրապահ կամավորականների միության կենտրոնական գրասենյակի մատուռի դիմաց տեղադրվել է թևավոր խաչքար:

. 2015 թվականին Սուրբ Հովհաննես եկեղեցու կենտրոնական մուտքի ձախ և աջ կողմերում տեղադրվել են Ջուղայի զույգ խաչքարերի կրկնօրինակները:
Երևան քաղաքի Կենտրոն վարչական շրջանում գտնվող Սուրբ Սարգիս եկեղեցու բակում տեղադրվել է խաչքար:

. 2015 թվականին Կառլեն և Սառա Եսայանների աջակցությամբ լույս է տեսել Արկադի Ասրյանի «Հայաստանի հերոսներ» գիրքը, որում ներկայացված են հայ ժողովրդի այն հերոսները, որոնք գործել են մարտական և աշխատանքային սխրանքներ ու աշխարհի շատ երկրներում դարձել են հերոսության հավերժական օրինակ:

. 2016 թվականին Կառլեն և Սառա Եսայանների անունից Երևանի Հաղթանակի զբոսայգում տեղադրվել է Ղարաբաղյան ազատագրման և Աֆղանական պատերազմներում զոհված հայորդիների հիշատակին նվիրված խաչքար:

. 2016 թվականին, բարերարների հովանավորությամբ՝ Հայաստանի փաստաբանների պալատի շենքի պատին տեղադրվել է Ղուկաս Չուբարյանի քանդակած Մխիթար Գոշի դիմաքանդակը:

. 2016 թվականին Էջմիածին քաղաքում` Էջմիածնի 2701 թվականի կապակցությամբ, բարերաներ Կառլեն և Սառա Եսայանների կողմից տեղադրվել է Տիգրան Մեծի արձանը:

. 2016 թվականին Կառլեն և Սառա Եսայանների անունից ամբողջությամբ վերակառուցվել է և ամբողջովին կահավորվել է Երևանի «Կառլեն Եսայանի անվան պոլիկլինիկա» ՓԲԸ շենքը, որը հանդիսանում է Երևան քաղաքի սեփականությունը:

. Կառլեն և Սառա Եսայանների կողմից Մարտակերտի շրջանի Մեծ Շեն գյուղում կառուցվել է Հայրենական պատերազմում և Ղարաբաղյան պատերազմում զոհված ազատամարտիկների, հերոսների հուշահամալիրը:

. 2004-2011 թվականների ընթացքում գյուղում ծնված յուրաքանչյուր երեխայի համար Եսայանները կատարել են 1000 դոլար նվիրաբերում:

. Մարտակերտի ազատագրման կապակցությամբ Եսայան ամուսինները տեղադրել են հաղթական արծվի արձանը:

. Մեծ Շենում Եսայանների ընտանիքի աջակցությամբ կառուցվել է Սբ. Գևորգ եկեղեցին` շրջապատված խաչքարերի պուրակով:

. Կառուցվել և 2011 թվականին ավարտվել է Մեծ Շենի գյուղապետարանը, հարակից պուրակը` արձանախմբերով (Ֆիդայու, Պըլը Պուղու և արմատները խորհրդանշող «Պապիկ-տատիկի և թոռան» արձանը, Հայաստան-Արցախ միասնության խորհրդանիշ հանդիսացող Բռունցքի արձանը): Կառուցվել է գյուղի մանկապարտեզը, խաղահրապարակը, գյուղի հանդիսությունների սրահը, վերակառուցվել է դպրոցը` հարակից խաղահրապարակներով, լողավազանով, մարզադաշտով, և որպես երախտագիտության նշան` դպրոցն անվանակոչվել է Կառլեն Եսայանի անունով:

. Եսայան ամուսինների կողմից կառուցվել և Մեծ Շենի համայնքին են նվիրաբերվել մակարոնեղենի և քարի արտադրության արտադրամասեր:

. Կառլեն և Սառա Եսայանների հովանավորությամբ Մարտակերտի շրջկենտրոնում տեղադրվել են հրամանատարներ Սասուն Հակոբյանի հուշարձան –պանթեոնը և Վլադիմիր Բալայանի հուշարձանը:

. 2016 թվականին կառուցվել է Մարտակերտի շրջկենտրոնի հյուրանոցը (ամբողջությամբ կահավորվել է):

. 2016 թվականին Արցախի Մեծ Շեն գյուղին նվիրաբերել են ԳԱԶ 32213 միկրոավտոբուս:

. 2016 թվականին Կառլեն և Սառա Եսայանների անունից Արցախի Մեծ Շեն գյուղում կառուցվել է մշակույթի տուն:

. 2016 թվականին Մեծ Շեն գյուղում կառուցվել է երիցատուն` իրենց իսկ կառուցած եկեղեցու մշտական գործունեությունն ապահովելու նպատակով:

. 2014 թվականին Նանսենի անվան այգում գտնվող Ֆրիտյոֆ Նանսենի թանգարանի շենքը, որտեղ տեղադրվել է Նանսենի արձանը, Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին՝ շրջապատված խաչքարերով և արձանախմբերով:

. 2016 թվականին Տիգրան Մեծի հուշարձան (Վաղարշապատ):

Այժմ Արցախի Մեծ Շեն գյուղում ընթանում են ճանապարհաշինական լայնածավալ աշխատանքներ՝ սալիկապատման միջոցով:

Պարգևներ

.2007 թվականին Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Ֆրիտյոֆ Նանսենի ոսկյա հուշամեդալ

. 2007 թվականին Պաուլ Էռլիխի արծաթյա մեդալ

. 2006 թվականին ՀՀ վաստակավոր բժիշկ

. 2010 թվականին «Երախտագիտություն» մեդալ, (ԼՂՀ նախագահի հրամանագրով)

. 2010 թվականին Երկրապահ կամավորականների միության հուշամեդալ

. 2013 թվականին ՀՀ առողջապահության նախարարության հուշամեդալ

. 2013 թվականին «Երևան քաղաքի պատվավոր բժիշկ» հուշամեդալ

Կառլեն Եսայանը կյանքից հեռացել է 2014 հունիսի 12, Երևանում: