Թոքի քաղցկեղի 80-90 տոկոսն առաջանում է ծխելուց․ որո՞նք են նախանշանները եւ ինչպե՞ս կանխարգելել

Ինչպե՞ս հասկանալ, որ մարդն ունի թոքի քաղցկեղ, որո՞նք են նախանշանները։ Թեմայի շուրջ զրուցել ենք ուռուցքաբան, «Նաիրի» ԲԿ-ի Քիմիոթերապիայի բաժանմունքի ղեկավար Լեւոն Բադալյանի հետ։

Նրա խոսքով թոքի քաղցկեղը կարող է իրեն դրսեւորել որոշակի գանգատների ձեւով, կամ ինչ-որ շրջան ընթանալ՝ առանց որեւէ դրսեւորման։

«Հաճախ այն զարգանում է գաղտնի։ Ուշ, թե շուտ մարդ ինչ-որ գանգատ ունենում է․ կարող է ունենա կրծքավանդակի ցավ, կամ շնչառության վատացում։ Քանի որ թոքի քաղցկեղը գաղտնի է զարգանում, երբ որ մարդն ունենում է գանգատը, հաճախ արդեն ուշ է լինում․ ուռուցքն արդեն լինում է ճյուղավորված», - ասաց մասնագետը։

Լեւոն Բադալյանի խոսքով վերջնական բուժման հասնելու համար շատ կարեւոր է հիվանդության վաղ բացահայտումը։

«Վերջնական բուժում կա, բայց՝ սկզբնական փուլերում։ Եթե մարդիկ պրոֆելակտիկ ստուգվեն, իհարկե, հնարավոր է բուժել»։

Մասնագետը խորհուրդ է տալիս պրոֆելակտիկ ստուգումներ անցնել, նույնիսկ եթե հիվանդության ախտանիշներ չկան։

«Աշխարհում ընդունված է սկրինինգ հասկացողությունը, այսինքն հետազոտել մարդուն մինչեւ իր մոտ որեւիցե գանգատ առաջանա։ Կոնկրետ մարդիկ, եթե ծխում են եւ ծխում են տասնամյակներով, ցուցված է 50 տարեկանից հետո ամեն տարի մեկ անգամ անցնել թոքերի ԿՏ հետազոտություն, չսպասել մինչեւ ուռուցքը ճյուղավորվի, ինչ-որ գանգատով դրսեւորվի, երբ արդեն ուշ կլինի»։

Լեւոն Բադալյանը նշում է․ թոքի քաղցկեղի կանխարգելման համար առաջին խորհուրդը չծխելն է։ «Փաստ է, որ թոքի քաղցկեղի 80-90 տոկոսն առաջանում է ծխելուց։ Ամենահեշտը չծխելն է։ Իսկ մնացած քիչ տոկոսը, որը ծխելու հետ կապված չէ, արդեն կապված է մթնոլորտի ախտոտվածության հետ, ուտելիքի եւ ջրի, դա արդեն շրջակա միջավայրի խնդիրներն են։ Պետք է աշխատել միջավայրը մաքուր պահելու ուղղությամբ»։

Ուռուցքաբանը դրական է գնահատում հակածխախոտային օրենքը ընդունումը թոքի քաղցկեղը կանխարգելելու տեսանկյունից․

«Հակածխախոտային օրենքը, ինչպես ցույց է տվել միջազգային փորձը, նպաստել է ծխողների թվի նվազմանը եւ համապատասխանաբար թոքի քաղցկեղի հիվանդացության ցուցանիշների իջեցմանը, այնպես որ դա շատ լավ ծրագիր է, պետք է մեր երկրում լինի»։