Գուգարաց թեմի առաջնորդ Սեպուհ արքեպիսկոպոս Չուլջյանը Պոլսո պատրիարքի ընտրություն վերաբերյալ հանդես է եկել հայտարարությամբ

Գուգարաց թեմի առաջնորդ Սեպուհ արքեպիսկոպոս Չուլջյանը Պոլսո պատրիարքի ընտրություն վերաբերյալ հանդես է եկել հայտարարությամբ:

Նա, մասնավորապես, նշել է.

«Ցավում ենք, որ 21-րդ դարում Թուրքիան այնքան մեծահոգի եւ լայնախոհ չգտնվեց, որքան 20-րդ դարի հանրապետական Թուրքիան: Եվ սա իմ կարծիքով բացասաբար է ազդելու Թուրքիայի Հանրապետության միջազգային հեղինակության, ապա նաեւ թուրքահայ փոքրաթիվ համայնքի տրամադրությունների վրա: Թեեւ դեռ ամեն ինչ կորած չէ: Հույս կա, որ թուրքական իշխանությունները կվերանայեն իրենց որդեգրած այս դիրքորոշումը եւ կվերադառնան հանրապետական Թուրքիայի նախկին ղեկավարների ցուցաբերած լայնախոհությանը, եւ տուրք չի տա մարգինալ խմբերի ապակողմնորոշող քայլերին:

Թուրքիայի իշխանություններից ակնկալում ենք ավելի մեծ հարգանք ցուցաբերել 1923 թվականի Լոզանի պայմանագրով երկրում ոչ մուսուլման փոքրամասնության կարգավիճակ ունեցող իրենց քաղաքացիների՝ տարածաշրջանի բնիկների, ամենահին ազգաբնակչության հայերի նկատմամբ եւ ընդառաջել նրանց, որ իրենց ազատ կամքով ընտրեն Թուրքիո հայոց 85-րդ պատրիարքին համաձայն եկեղեցական ավանդույթի:

Այս կերպ միայն հնարավոր է պահպանել Թուրքիայի մշակութային բազմազանությունն ու խճանկար (մոզաիկա) պատկերը:

Կարիք չկա խուճապի մատնվելու կանոնադրության հարցում, պետք է լինել սառնասիրտ եւ սթափ մտածել: Կարծում եմ համայնքի հոգեւոր եւ աշխարհիկ պատասխանատուները եւ հատկապես Նախաձեռնակ մարմինը պարտավոր են ներքին գործոց նախարարության պատրիարքարան ուղարկած այս կանոնադրությունը եւս մեկ 2 անգամ քննարկել եւ կանոնադրության առնչությամբ իրենց գրավոր անհամաձայնությունը հայտնել երկրի պետական իշխանություններին: Քանզի այս կանոնադրությունը հակասում է մեր ազգային եկեղեցու անբաժան սկզբունքներին, հինավուրց ավանդույթներին եւ պատմության փորձաքննությունը հաջողությամբ անցած վաղեմի կարգ ու կանոնին:

Մենք եւ Թուրքիո հայությունը պարտավոր ենք հաշվի առնել այն պարզ ճշմարտությունը, որ Աթոռը 12 տարի է զրկված է իր պատրիարքն ունենալու հնարավորությունից: Պատճառը դարձյալ օրենսդրական բացն է, այսինքն կանոնադրության անկատարելիությունը: Հետեւանքները հայտնի են:

Ներկայումս, Թուրքիո հայ համայնքն ընտրական այս նոր օրենսդրությամբ կանգնած է ավելի լուրջ փորձության առջեւ, այսինքն չի բացառվում, որ կարող ենք կորցնել դեռեւս 15-րդ դարից Սուլթան Մեհմեդի օրոք հիմնադրված Աթոռը, որքան էլ դա առաջին հայացքից իրատեսական չթվա մեզ:

Ուստի պետք է համախմբվել եւ դիմել իշխանություններին, որ վերանայեն կանոնադրության 25-րդ հոդվածի, Գ կետը, որով սահմանափակվում է այլ եպիսկոպոսների իրավունքները, ինչը նախկինում երբեք չի եղել:

Նշենք, որ Թուրքիայի ՆԳՆ–ը հրապարակել է պատրիարքի ընտրության կանոնադրությունը, որտեղ կա վիճահարույց կետ, ըստ որի, ընտրությանը կարող են մասնակցել միայն Պոլսո հայոց պատրիարքարանին ենթակա եպիսկոպոսները։

Նշենք, որ մինչ այս Պոլսո հայոց պատրիարք կարող էին ընտրվել Թուրքիայում ծնված հոգեւորականները՝ անկախ տվյալ պահին իրենց ծառայության վայրի։