Փուլերը դառնում են ավելի վտանգավոր. Էլինար Վարդանյան
Շուրջ մեկ տարի է հանրային կյանքում սկսվել է քննարկումների, տեսակետների բախումների, կարծես թե, վերջ չունեցող փուլ: Այս մասին գրում է «Այլընտրանքային նախագծեր խումբ» ՀԿ անդամ Էլինար Վարդանյանը։
«Այս անվերջանալի փուլում իրավագիտակից քաղաքացու գաղափարին փոխարինելու եկավ թեժ գծերի մոլուցքը, զարգացման ճանապարհի փոխարեն հասարկությունն ընտրեց միմյանց բզկտելու, իրար դեմ չարանալու ուղին:
Եվ որպես հետեւանք՝ Հայաստանում արդեն գրեթե յուրաքանչյուրն իրեն դատավոր է կարգել եւ հրապարակային դատավճիռներ է կայացնում:
Սա ակնհայտ է դառնում, երբ ուսումնասիրում ես քաղաքական հանրային դեմքերի հայտարարությունները:
Երբ անհիմն հայտարարություններ արվում են հասարակության լայն շերտերի կողմից, դա կարելի է բացատրել սոցցանցերում ինքնադրսեւորման անհաջող փորձերով, բայց երբ հանրային դեմքերը որպես հաստատված ճշմարտություն են ներկայացնում իրենց վարկածներն ու եզրահանգումները, ապա դա ոչ միայն քաղաքական մանիպուլյացիայի վկայություն է, այլ ծանր հարված է պետական ինստիտուտներին:
Տրենդ սա է. որոշ պատգամավորներ, նոր քաղաքական դեմքեր նաեւ «քննիչ» են, «դատախազ» եւ «դատավոր», ՍԴ եւ ՄԻԵԴ որոշումներ են կայացնում: Այս գործելաոճը ծանր հարված է հասցնում պետության հիմքերին, երկրում իրավական տեռորի հիմք դնում:
Արդեն ավանդույթ է դարձել մեղավորներ նշանակելը, հրապարակային մարդկանց արժանապատվությունը ոտնահարելը, բարի համբավը արատավորելը, սուտ մեղադրանքներ ներկայացնելը, փաստերը խեղաթյուրելը: Եվ հետո, որպես վերջին ակորդ՝ պահանջել կամ դիմել իրավապահներին քրեական գործ հարուցել։ Սա բառիս բուն իմաստով 21-րդ դարի 37 թվականն է։ 37-ի էությունը սա է եղել, մնացածը տեխնիկական տարբերություններ են։
Երբ եղավ դատարանների շրջափակման կոչերը, անցանկալի դաավորներից ազատվելու կոչերը, ես ասել եմ, որ սա շատ ավելի խորքային վտանգ է , քան մեկ-երկու քրեական գործերը, մեկ-երկու ցանկալի դատավճիռ ստանալու ձգտումը։
Այսօրվա մթնոլորտը եւ այսօրվա միտումները նաեւ դատական համակարգի ցուցադրական արժեզրկման եւ դատական համակարգի ուղղորդված հարձակումների հետեւանքն է։
Պաշտոնյաների այսպիսի անհիմն ագրեսիվությունը եւ մարդկանց հրապարակավ անհիմն մեղադրանքներ ներկայացնելու ու վարկաբեկելու գործելաոճը խարխլում են քաղաքակիրթ հանրային տրամադրությունները:
Ամենայն պատասխանատվությամբ զգուշացնում եմ. սա ունի նաեւ ավելի վտանգավոր փուլ՝ աստված չանի, այս նույն մարդիկ կամ նրանց ազդեցության տակ գտնվողները մի օր էլ որոշեն, որ դատավճիռներն ի կատար ածողներն էլ են իրենք:
Չհամարեք սա չափազանցություն. Ամեն փուլ սովորաբար ունենում է իր տրամաբանական զարգացման շղթան։
Հ. Գ. Գրելու ընթացքում ուզում էի ասածիս մեկ-երկու օրինակ նշել։ Ընթացքում հասկացա, որ դրանց թիվը մի քանի տասնյակ է, մեկը մյուսից վտանգավոր։ Եվ հնարավոր չէ նշել մեկը, ստորադասելով մյուսները։ Պատրաստ եմ այլ ձեւաչափերով ավելի բացել ասածս, ցույց տալու այն վտանգավորության պոտենցիալը, որի մեջ ընկղմվում ենք բոլորս»։
Էլինար Վարդանյան
«Այլընտրանքային նախագծեր խումբ» ՀԿ անդամ