«Հրապարակ». Եթե անմիջական հրահանգ չկա, ապա առնվազն թողտվություն կա

Երեկ փաստաբանները հերթական բողոքի գործողությունն իրականացրին։ Նախ՝ փաստաբանների կողմից եռօրյա գործադուլ հայտարարվեց, ապա մի խումբ փաստաբաններ՝ Փաստաբանների պալատի նախագահ Սիմոն Բաբայանի, Փաստաբանական ակադեմիայի ռեկտոր Արա Զոհրաբյանի եւ Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավար Գեւորգ Մկրտչյանի գլխավորությամբ, երթով շարժվեցին դեպի ներքին գործերի նախարարություն՝ պահանջելով ոստիկանապետ Արամ Հովհաննիսյանի հրաժարականը, ինչպես նաեւ նրան Փաստաբանների ակումբի կողմից «փաստաբանության թշնամի» կոչումը հանձնելու համար։

Արա Զոհրաբյանին ու Սիմոն Բաբայանին ընդունեցին ՆԳ նախարար Վահե Ղազարյանն ու ոստիկանապետ Արամ Հովհաննիսյանը, ապա Զոհրաբյանը հայտարարեց, որ Վահե Ղազարյանը խոստացել է, որ այսուհետ ամեն ինչ անելու են, որպեսզի փաստաբանների նկատմամբ բռնության դեպքեր չլինեն։ Զոհրաբյանն ասաց նաեւ, որ որոշվել է համատեղ հանձնախումբ ստեղծել, որում 3 ոստիկան եւ 3 փաստաբան պիտի ընդգրկված լինեն, եւ որի խնդիրը հնարավոր դեպքերին արագ արձագանքելն է։ Երեկ մի խումբ փաստաբաններ՝ փաստաբան Հարություն Հարությունյանի նախաձեռնությամբ, նաեւ Բարձրագույն դատական խորհուրդ գնացին՝ Կարեն Անդրեասյանի հրաժարականը պահանջելու համար։ Այս թեմաների վերաբերյալ զրուցել ենք Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավար Գեւորգ Մկրտչյանի հետ։

- Պարոն Մկրտչյան, ոստիկանության բաժիններում փաստաբաններին ծեծի ենթարկելու դեպքերը, կարծես թե, իրավական գնահատական չեն ստանում, եւ փաստաբաններն արդեն բողոքի երրորդ ակցիան են իրականացնում, եռօրյա գործադուլ են հայտարարել։ Ի՞նչ հետեւություններ եք արել իրավապահների այս գործելաոճից։

- Հետեւություններն ինչպիսի՞ն կարող են լինել․ հետեւությունները նրանք են, որ իրավական համակարգը պատշաճ չի աշխատում կամ դանդաղում է։ Հուսով ենք՝ այս ակցիաներով ուշադրություն հրավիրել եւ արագացնել պրոցեսները, այլապես իրավական պետությունում այսպիսի բացերը կարող են ավելի մեծ վնասների բերել։

- Լավ չաշխատելը, որպես կանոն, ունակությունների բացակայության հետեւանք է, այս դեպքում լավ չե՞ն աշխատում, թե՞ չեն ուզում լավ աշխատել։

- Ինչպես ցույց է տալիս պրակտիկան, եթե անհրաժեշտություն կա արագ գործելու, ապա բազմաթիվ գործեր, տեսնում ենք, որ մի քանի օրվա մեջ քննում են, ավարտում են, հասցնում են դատարան։ Այսինքն՝ ոչ թե ունակությունների, այլ ցանկությունների հետ է կապված, եւ կարծես թե նկատվում է, որ այս բռնության դեպքերը շատանում են։ Մեր բազմաթիվ գործընկերների կողմից լսում ենք, որ ոչ միայն փաստաբանների շրջանակում, այլեւ շատ քաղաքացիներ են բռնության ենթարկվում, եւ թեպետ մենք խոսում ենք փաստաբանների մասին, բայց, ինչպես նկատում ենք, հենց այս փաստաբանները ներկայացել էին՝ իրենց վստահորդներին այդ բռնության դեպքերով պաշտպանելու համար, ինչի զոհը դարձան նաեւ իրենք։ Գուցե չդառնային, եթե այդ քաղաքացիների պաշտպանության համար անհրաժեշտ միջոցներ չձեռնարկեին։ Այսինքն՝ սա հետեւանք է ընդհանրապես այս բռնության դեպքերի, եւ մեր այս ակցիաներն անմիջական կապ ունեն ընդհանրապես բոլոր քաղաքացիների պաշտպանության հետ եւ ուղղված են դրան։

- Դուք հիշո՞ւմ եք դեպք, երբ նախկինում Քննչական կոմիտեի ղեկավարը մարդու ծեծի ենթարկեր, այդ մասին օրեր առաջ քաղաքացիներն ու փաստաբաններն էին ահազանգում։ Սա չի՞ նշանակում, որ նույնիսկ իրավապահ մարմինների ղեկավարների համար է բռնությունը հարցեր լուծելու միջոց դարձել։

- Այն, որ դարձել է, դա ակնհայտ է, որովհետեւ շատերն են բողոքում բռնության զոհ դառնալու վերաբերյալ, տարբեր հայտարարություններ, բազմաթիվ հրապարակումներ ենք տեսնում։ Թե դրանք արդեն ինչ մակարդակով են․․․, այնքանով, որքանով թույլատրվում է, արդեն իսկ խնդրահարույց է, եւ ինձ թույլ տվեք չհավատալ այն մտքին, թե իբր վերադասները տեղյակ չեն, ինչպես նշեցիք, տեղեկություններ են տարածվում, որ հենց իրենք են մասնակից դառնում, բայց թույլ տվեք այդ մասով պնդումներ չկատարել, որովհետեւ, ինչպես գիտեք, փաստաբաններս հիմնականում փաստերով ենք խոսում, եւ որեւէ մեկի անմիջական մասնակցությունը չհաստատեմ։ Բայց այն առումով, որ այդ դեպքերը շատանում են, խոսում է այն մասին, որ նման քաղաքականություն, նման մոտեցում արդեն ձեւավորվել է, եւ եթե անմիջական հրահանգ չկա, ապա գոնե առնվազն դրա թողտվությունը կա, եւ այսօրվա մեր պահանջը ոստիկանապետին ուղղված է հենց դրան, որ այդ ոլորտի պատասխանատուն ինքն է եւ առաջինն ինքը պետք է կանխեր, որպեսզի նման միջադեպեր չգրանցվեին, այնուհետեւ պետք է տրվեր համապատասխան արագ արձագանք։

- Փաստաբանների մի խումբ էլ բարձրագույն դատական խորհրդի դիմաց է բողոքի ակցիա անելու՝ պահանջելով ԲԴԽ նախագահ Կարեն Անդրեասյանի հրաժարականը։ ԲԴԽ-ն վերջերս մեկ օրում 4 դատավորի լիազորությունները դադարեցրեց, նաեւ փաստաբաններին թույլ չտվեցին, որ ներս մտնեն եւ դատավոր Դավիթ Հարությունյանի պաշտպանությունն իրականացնեն։  Ի՞նչ ազդեցություն ունեն ԲԴԽ-ում տեղի ունեցող այս իրադարձությունները փաստաբանների գործունեության վրա։

- Ինչպես գիտենք՝ արդարադատությունն իրականացնողը դատական իշխանությունն է, եւ, իհարկե, դատավորների նկատմամբ ճնշումը կարող է հանգեցնել անցանկալի հետեւանքների։ Օրեր առաջ Փաստաբանների պալատի խորհուրդն իր մտահոգությունն այդ առիթով հայտնեց։ Իհարկե, մեզ համար շատ կարեւոր է, որ դատավորը լինի անաչառ, անկախ եւ որեւէ մարմնի սուբյեկտիվ մոտեցումներից զերծ։